Tytuły szlacheckie to dziedziczne, nadawane przez władcę godności, które wyznaczają miejsce jednostki w hierarchii społecznej. Symbolizują władzę, bogactwo, przywileje, lecz i odpowiedzialność wobec ziemi oraz poddanych. Są też elementem prestiżu, o który nieustannie toczy się polityczna gra ambitnych rodów.
Na większości fallathańskich ziem dominuje kultura rasy ludzkiej, zatem w naturalny sposób za uniwersalne uważa się tytuły szlacheckie i arystokratyczne o nazwach w języku wspólnym.
Wszystkie tytuły szlacheckie występujące w świecie gry przedstawia poniższa tabela.
|
Mała Vanthia |
Imperium Vanthijskie |
Federacja Ostwaldzka |
Zjednoczone Amarth |
Tetriarchia Natejska |
|
|---|---|---|---|---|---|
|
Książę/Księżna |
Imperator/Imperatorka |
— |
Areonta / Areontka Ludzie Elfy |
Tetrarcha/Tetrarchini |
|
|
— |
Książę/Księżna (władca księstwa) |
— |
Książę/Księżna (władca księstwa) |
Harai |
— |
|
Markiz/Markiza |
Markiz/Markiza |
— |
Marquess/Marquessa (najpotężniejsi |
D’nori |
Marquês/Marquesa (obywatele, których ród zaliczał się do najbogatszych; mógł pozwolić sobie na wykupienie tytułu i miał wsparcie Tetrarchy) |
|
Hrabia/Hrabina |
Hrabia/Hrabina |
— |
Hearl/Hearlessa („h” jest nieme) |
D’althai |
— |
|
Baron/Baronessa |
Baron/Baronessa |
— |
Baroness/Baronessa |
Larei |
Barao/Baronesa (obywatele, których ród był na tyle bogaty, że mógł pozwolić sobie na wykupienie tytułu) |
|
Baronet/Baronetessa |
Baronet/Baronetessa |
Ritter (prześmiewcze określenie |
— |
||
W świecie gry nie ma sztywnego podziału na rody szlacheckie i arystokratyczne. Wszyscy wysoko urodzeni są określani jako szlachta. Pojęć takich jak „arystokracja” czy „magnateria” używa się zwyczajowo w odniesieniu do rodów szlacheckich, które są szczególnie zamożne i/lub mają wyjątkowo długą linię krwi.
W świecie gry tytuł szlachecki mówi o przynależności postaci do rodu, którego protoplasta miał wobec władcy wyjątkowe zasługi. Jednakże sam w sobie nie ma żadnego bezpośredniego wpływu na wynik gry fabularnej. Nie jest brany pod uwagę podczas wykonywania rzutów ani też w sposób istotny nie zmienia zachowania NPC-ów wobec danej postaci. Aby postać miała jakiekolwiek realne wpływy w świecie gry, należy je wykupić za PW w Ratuszu, na zasadach ogólnych.
Przykład: postać ma tytuł barona. Prowadzący wykonuje rzut na przekonanie NPC-a do współpracy. Nie uwzględnia przy tym żadnych modów wynikających ze szlachectwa — jedynie Umiejętności, Zdolności i wpływy zdobyte za PW.
Jeśli wynik rzutu jest pozytywny (sukces), prowadzący dopasowuje do niego narrację, w której może uwzględnić tytuł postaci. NPC mówi na przykład: „Ależ przecież to zaszczyt współpracować z panem baronem, zgadzam się z ochotą!”. Jeżeli wypadnie wynik negatywny (porażka), szlachectwo postaci nie robi na NPC-u wrażenia: „Baron, nie baron, ta oferta jest nie do przyjęcia! Radź sobie, waćpan, sam!”.
Jak widać, tytuł pojawił się w narracji fabularnej, jednak nie miał wpływu na sam wynik rzutu.
Warunkiem koniecznym dla posiadania tytułu szlacheckiego jest przynależność do rodu. Tytuły nie są bowiem przypisane do postaci, tylko do jej rodu. Wszystkie postacie danego rodu mają prawo do tego samego tytułu.
Jeżeli gracz chce uzyskać tytuł szlachecki dla już istniejącej postaci bądź rodu, może to rozegrać w ramach Fabuły Głównej (FG) — z takim zamiarem należy zgłosić się do MG lub adminki fabularnej (ID 1).
Tytuły dostępne dla postaci graczy to (do wyboru): baronet/baronetessa oraz baron/baronessa (i ich odpowiedniki, również Larei w Amarth). Są dostępne od razu po stworzeniu rodu; bez żadnych dodatkowych warunków. Zadbanie o zgodność tytułu z miejscem zamieszkania leży po stronie gracza prowadzącego postać.
Pozostałe tytuły nie są dostępne dla postaci graczy, a jedynie dla NPC-ów.
Ważne: w opisie Tetrarchii Natejskiej znajduje się fabularna informacja, że aby zyskać tam tytuł szlachecki, trzeba go wykupić, jednak w grze technicznie nie jest to wymagane i nie ma takiej opcji.
Wszystkie rody szlacheckie w Fallathanie mają prawo do posługiwania się herbem — graficznym symbolem tożsamości rodu. Herb jest ustanawiany, zgodnie z zasadami lokalnej heraldyki, przez protoplastę rodu w chwili nadania mu szlachectwa, następnie jest zatwierdzany przez urzędników. Po formalnym zaakceptowaniu go pozostaje niezmienny.
Szczegółowo o budowie herbów rodowych przeczytać można w odrębnym artykule.
Sama idea szlachectwa, stan szlachecki oraz nazwy tytułów wywodzą się z czasów Wielkiej Vanthii lub nawet wcześniejszych. Tytulatura ludzka zachowała się do dziś w Imperium Vanthijskim i na Małej Vanthii. Ludzie z innych krajów (z wyjątkiem Ostwaldu) przyjęli podobną strukturę hierarchiczną i nomenklaturę — w dialektach regionalnych, opartych o ten sam, macierzysty rdzeń języka wspólnego. Na terenach dzisiejszego Zjednoczonego Amarth powstała ponadto niezależnie tytulatura elficka, związana z kultem Athiel i autochtoniczną kulturą Leafer. Pozostałe rasy nie wykształciły własnych zwyczajów w tej materii. Najczęściej albo przejęły system ludzki (jak Wampiry), albo w ich społeczeństwach szlachta nie istnieje. Niezwykle rzadko zdarza się, że istoty ras innych niż Elfy otrzymują w Amarth, za szczególne zasługi dla kraju, elfickie tytuły szlacheckie. Jak dotąd w tym gronie znaleźli się jedynie przedstawiciele Haressdrenów, Ruanów, Maji i Driad.
Najstarszą godnością arystokratyczną w Imperium i na Małej Vanthii jest tytuł barona. Nie wiadomo dokładnie, kiedy się wykształcił, jednak historycy są zgodni, że miało to miejsce na długo przed powstaniem Królestwa Vanthijskiego; w okresie, kiedy Vanthia powoli się rozrastała, obejmując kolejne terytoria i zmierzając ku centralizacji władzy. Baronami zaczęto tytułować szczególnie zasłużonych dla kraju, a zatem i dla jego przywódcy. Lojalność została przez władcę nagrodzona specjalnym statusem. Wyróżnieniu towarzyszyła zwierzchność nad wybranym terenem, określanym ogólnie jako włości. Baron miał tam sprawować władzę w imieniu panującego. Początkowo tytuł był dożywotni, szybko jednak stał się dziedziczny.
W miarę rozrastania się Vanthii niektórzy baronowie zyskiwali szczególnie silną pozycję i posłuch u władcy, który nadawał im nowe, dodatkowe ziemie, dzięki czemu ich władza sięgała szerzej. Tych zaczęto nazywać hrabiami, a podległe im tereny — hrabstwami. Wreszcie, w roku 211 PEP, gdy państwo ogłosiło się Królestwem Vanthijskim, oficjalnie wprowadzono także tytuł markiza. Odnosił się on wówczas do hrabiego (dużo rzadziej: barona) sprawującego władzę w tzw. marchii. Marchiami nazywano tereny przygraniczne, z których szła ekspansja na nowe terytoria. Pełniły też rolę pierwszej linii obrony przed bestiami i łupieżczymi plemionami koczowników, odrzucających zwierzchność Vanthii. Panowie tych ziem zyskiwali sporą władzę, ale kosztem sprostania niełatwym wyzwaniom.
Znaczenie markizów istotnie wzrosło od około 30 r. PEP, w okresie podboju kontynentu Tarneth i kształtowania się tam Kolonii Vanthijskiej. Tytuł otrzymali najbardziej zasłużeni w tej zbrojnej kampanii, zwykle jako dowódcy oddziałów. Darowano im szczególnie atrakcyjne i obszerne włości, również w głębi kraju. Z czasem wszystkie ziemie markizów zyskały nazwę „marchii”, która przetrwała do dziś.
Mniej więcej w tym samym czasie, na terenie Kolonii Vanthijskiej, decyzją królowej Victorii III pojawił się tytuł baroneta, jako najniższy w hierarchii. Monarchini upoważniła książęta, by nowym tytułem wyróżnili żołnierzy z ludu, którzy na polu bitwy dowiedli niezwykłej ofiarności. Za nową godnością nie szło zwykle nadanie majątku, lecz i tak zapewniała prestiż. Baronet stawał się człowiekiem wolnym, uprawnionym do piastowania urzędów państwowych i wyższych funkcji w wojsku. Mógł też swobodnie nabywać ziemię i posiadłości w miastach, zarządzając nimi wedle woli, byle w granicach prawa.
W Ostwaldzie stan szlachecki zniesiono już podczas tworzenia Federacji. Istniejących tytułów nie odebrano, ale państwo przestało je nadawać, a zapis w Konstytucji zrównał prawa szlachty z prawami reszty obywateli. Dzisiejsi szlachcice ostwaldzcy to albo przybysze z zagranicy, z obcymi tytułami, albo potomkowie bardzo starych rodów, korzeniami sięgających czasów sprzed zmiany ustroju.
Większość Ostwaldczyków sprzeciwia się podziałom klasowym, uznając równość Dzieci Przedwiecznego względem siebie. Szlachciców domagających się przywilejów zwą prześmiewczo „ritterami”. Stąd właśnie wzięły się powiedzenia w rodzaju: „rozkapryszony jak talkensburski/imperialny ritter”.
W Tetrarchii Natejskiej sytuacja przebiegła podobnie, jak w Ostwaldzie, tyle że trochę później i znacznie bardziej krwawo. Po Drugiej Rebelii na terenie wysp nie ostali się w zasadzie żadni szlachcice, z wyjątkiem nielicznych, którzy przyłączyli się do buntowników. Tutaj także odrzucono tytuły szlacheckie, jako symbole ucisku i wyzysku. O ile jednak w Ostwaldzie nie było dotąd woli, by szlachectwo przywrócić, o tyle w Natei, zwłaszcza w ostatnich dekadach, nastroje możnych wyraźnie się zmieniły. Zapragnęli wyróżniać się nie tylko bogactwem i wpływami, ale też statusem, który zrówna ich z możnowładztwem reszty Fallathanu, Natea odpowiedziała na tę potrzebę zgodnie z typową dla siebie polityką — nie wznowiła nadawania tytułów, lecz umożliwiła ich kupno. Dziś Natejczyk może w jednej chwili stać się baronem (barao), a nawet markizem (marquês), jeśli tylko dysponuje wystarczającą kiesą i wpływem u tetrarchy.
W Zjednoczonym Amarth funkcjonują tytuły ludzkie i elfickie. Dana godność dla rasy ludzkiej ma swój odpowiednik wśród Elfów i obydwie są równe wobec prawa. Na prowincjach, którymi władają namiestnicy, częściej spotyka się tytuły elfickie, gdyż to Leafer stanowią tam większość i ich kultura jest wyraźniej widoczna. W księstwach — odwrotnie: w populacji przeważają Ludzie, dominuje więc tytulatura ludzka. Hierarchia odpowiada vanthijskiej, chociaż brak w niej tytułu baroneta — nie przyjął się ze względu na mocne skojarzenia z imperialnym kolonializmem. Odrobinę różni się nazewnictwo: markiza zastępuje marquess, a hrabiego — hearl.
Wysoko urodzone amartyjskie Elfy tytułują się po staroelficku, zgodnie z tradycją starszą niż jakiekolwiek tutejsze osadnictwo ludzkie. Odróżniają się tym od pobratymców z rasy żyjących poza Amarth, używających nomenklatury z kraju zamieszkania.
Elfickie tytuły szlacheckie mają nieco inne znaczenie od ludzkich. Larei oznacza „wyróżniony”, a dokładniej „wyróżniony przez Athiel”. Trafniejszym tłumaczeniem byłoby więc „tytuły wyróżniające”, lecz posługujemy się określeniem „tytuły szlacheckie”, jako głęboko zakorzenionym w języku wspólnym.
Podstawowym tytułem jest Larei — dziedziczna godność nadawana Elfom (rzadziej przedstawicielom innych ras), które wsławiły się jakimś bohaterskim czynem bądź wielkim dokonaniem na rzecz szerszej społeczności. Prawo do jej przyznania mają lokalny władca (namiestnik) oraz Areonci, lecz tylko elfiej krwi. Jeśli miałaby być nadana w księstwie, książę występuje o zgodę do odpowiedniego Areonty. W przypadku pozytywnej odpowiedzi, Asylum deleguje w imieniu Oświeconych elfiego urzędnika — by ten zaświadczył o nobilitacji. Wszystkie Elfy szlachetnego pochodzenia są Larei z definicji. Kolejne, wyższe tytuły to rozszerzenia znaczenia tej nazwy. Wiążą się z pewną hierarchią dokonań, majętności, władzy i wpływów. Nadawane są wyłącznie przez Areontów, na wniosek namiestnika i zwykle za jego pośrednictwem. Do uhonorowania jednostki wystarczy decyzja jednego Areonty.
Poszczególne godności elfickie to (rosnąco):
Larei — „wyróżniony [przez Athiel]”;
Larei D’althai — „wyróżniony wśród wyróżnionych”;
Larei D’nori — „wyróżniony wśród wybitnych”;
Larei Harai — „wyróżniony, najbliższy [Athiel]”.
Wszystkie występują w nieodmiennej formie, identycznej dla każdej z płci.
Międzynarodowa etykieta, niezbędna na salonach całego Fallathanu, nakazuje, by do danej osoby zwracać się tytułem z jej ziem. Protokół dyplomatyczny identycznie traktuje szlachectwo jednej rangi, nawet jeśli szlachcice pochodzą z różnych krajów. Hearl jest równy hrabiemu i D’althai, Larei — baronowi i baronessowi. Ten sam rdzeń dialektów vanthijskojęzycznych dopuszcza używanie wspólnej nazwy godności tego samego stopnia, np. „markiza” dla markiza, marquesa i marquêsa. Feminatywy odnoszą się zarówno do wyżej urodzonej (tytuł nadany lub odziedziczony), jak i jej roli jako szlacheckiej małżonki (nobilitacja przez zamążpójście). W przypadku barona dozwolone są formy: „baronessa” i „baronowa”, lecz tylko pierwsza z nich podkreśla szlachetne pochodzenie. Podczas mniej formalnych spotkań i rozmów przyjętym zwrotem grzecznościowym jest po prostu „pani/panie”, czasem w dialekcie regionalnym (np. senhora/senhor, lady/lord, madame/monsieur). Do szlachty młodszej wiekiem i stanu wolnego zwracamy się „panno” (kobiety) bądź „paniczu/panie” (mężczyźni). Używana często przez służbę forma „panienko” uchodzi jedynie wobec młodszych dziewcząt; dziewczynek i nastolatek.